Page 57 - Tạp chí Năng lượng Mới số 207

Mỗi củ, anh lại cầm lên ngắm nghía, để phân biệt sâm Ngọc Linh thật với nhiều nhất, như già Hồ Văn Du, một
đặt lại cẩn thận vào rổ. Thi thoảng, sâm giả. Sâm Lai Châu hay củ tam thất trong những người có kinh nghiệm
anh đưa lên mũi ngửi, bứt vài sợi rễ nhìn đã khác xa và nếu cắt ra, ruột lâu năm nhất trong việc trồng sâm ở
nhai thử. Củ nào anh gật đầu, sẽ được sâm Ngọc Linh cũng mang đặc trưng Nam Trà My, hay ông Bùi Văn Phái,
để riêng, cho vào chợ. riêng, Dang khẳng định chắc nịch. nguyên Giám đốc Sở Y tế tỉnh Quảng
Cứ như vậy, không củ nào bị bỏ Những chi tiết này, chỉ người soi Nam, cũng là một trong những người
sót. Mặc dù kiểm định sâm chủ yếu sâm nhiều kinh nghiệm mới dễ nhận góp công đưa cây sâm Ngọc Linh trở
bằng phương pháp so sánh, rồi loại ra. Với khách từ đồng bằng, việc phân thành phổ biến. Rồi cả ông Hồ Văn
trừ. Nghe có vẻ thủ công, nhưng lại biệt là thách thức; thậm chí bà con Trà Lượng là “ông vua sâm” trên đỉnh
rất quan trọng và thường khá chuẩn. Linh, nơi trồng sâm, đôi khi cũng khó Ngọc Linh với vườn sâm hơn 30 ha.
“Hiện tại, chúng tôi có thể kiểm định phân biệt, bởi họ ít khi ra khỏi vùng Tổ thẩm định sâm Ngọc Linh của Nam
chắc chắn chất lượng của khoảng 80% và chưa hình dung hết sự đa dạng của Trà My ra đời năm 2017 với thế hệ đầu
những lô sâm được đưa vào phiên các giống “sâm Ngọc Linh”. tiên như thế. Bây giờ, lớp kế cận như
chợ. Số còn lại, khi không chắc chắn Một củ sâm cùng thân và lá, với Dang đã có khoảng 5 năm tham gia
thì đưa đi kiểm định bằng máy. Chỉ nhiều người chẳng gợi cảm xúc, thẩm định.
cần có 1% không chắc chắn thì cũng nhưng với Dang lại được nâng niu Phủi đi lớp mùn đất còn sót lại
không được đưa vào phiên chợ để như báu vật. Cũng phải thôi - đó là trong đám rễ, Dang cẩn thận kiểm
giao dịch, tránh cho người mua có thể quốc bảo, là mạch sống của cư dân tra từng chút một rồi gật đầu tấm tắc.
bị mua phải hàng giả!”, Dang chia sẻ. miền sương lạnh. Thẩm định sâm Có lẽ Dang đã thấy được là một cực
Với Dang và những người soi sâm không hề dễ khi thiếu máy móc hỗ trợ, phẩm sâm Ngọc Linh. Sâm giả ngày
khác, nhìn vỏ của củ vàng nhạt, tươi nhưng nhiều năm qua, chưa từng có càng nhiều nên việc kiểm định sâm
mọng, mắt nằm so le hai bên là coi khách phản ánh mua phải sâm giả ở càng phải thật chỉn chu. Điều đó Dang
như qua vòng 1. Củ nào thấy nghi mới phiên chợ này. có bởi bằng sự thôi thúc mãnh liệt
ngửi, kiểm tra. Bởi sâm Ngọc Linh của một người con Xê Đăng có trách
có mùi thơm đặc trưng, các loại sâm Giữ gìn “quốc bảo” nhiệm giữ gìn thương hiệu “cây thuốc
khác không có mùi hoặc mùi khét, giấu” của cha ông mình. “Vì mình làm
hạt sâm cũng vậy. Đối với sâm Ngọc Khi Tổ kiểm định mới đi vào hoạt bằng cái tâm. Củ nào mình chắc mới
Linh, các mắt trên củ thường nằm so động, có không ít hoài nghi về hiệu đưa vào chợ, không đạt mình trả lại.
le nhau, không thẳng như các loại sâm quả cũng như tính xác thực. Nếu có nói ra nói vào thì mình
khác. Mặc dù là sâm bản địa, nhưng Nhưng qua vài lần phát lấy mẫu gửi kiểm định. Một
nếu được trồng ở các thôn, xã khác hiện được sâm giả, Hiện nay giá phần, tôi và bà con đồng
nhau, do yếu tố đất trồng, màu sắc củ rồi hạt giả…, Tổ các loại lá sâm Ngọc bào cũng trồng sâm
sâm cũng khác. kiểm định đã có Linh dao động 10-12 mà, mình không
Về màu sắc, phần củ sâm Ngọc được niềm tin từ kiểm định, sau có
Linh nằm trên mặt đất thường xanh người tiêu dùng. triệu đồng/kg, hoa sâm 15- chuyện gì, mình
rêu, còn phần chìm dưới đất ánh vàng Những người 20 triệu đồng/kg, hạt sâm có cũng là người
mỡ gà. Thân và rễ dẻo, lá tròn hơn đầu tiên soi sâm giá 80-120 triệu đồng/1.000 chịu thiệt từ việc
các loại khác, mép lá răng cưa nhỏ và là những người hạt, sâm tươi có giá từ 65 mất thương hiệu”,
nông. Đó là những dấu hiệu cơ bản có kinh nghiệm triệu đồng đến hơn 300 Dang mộc mạc kể.
triệu đồng/kg tùy
theo loại.

Nam Trà My được
định hướng sẽ phát triển
và hình thành trung tâm
công nghiệp dược liệu,
với sâm Ngọc Linh
là cây chủ lực 57