Page 35 - Tạp chí Năng lượng Mới số 205
P. 35
Eo biển Hormuz là một tuyến đường thủy
chiến lược, đặc biệt quan trọng đối với việc
vận chuyển năng lượng toàn cầu
Xung đột ở Trung Đông từng gây ra những cú
sốc giá dầu mạnh và kéo dài, nhưng sự phản
ứng của thị trường đối với các cuộc khủng
hoảng gần đây đã cho thấy điều ngược lại.
của Saudi Aramco, làm gián đoạn đối với các cuộc khủng hoảng gần đây
khoảng 5% nguồn cung dầu toàn cầu. đã cho thấy điều ngược lại. Ngay cả
Sự kiện này khiến giá dầu tăng vọt từ khi một nước xuất khẩu dầu lớn trong
các thị trường quốc tế. Chỉ 1 năm sau, 60 USD lên 72 USD/ thùng. lịch sử như Iran tham gia trực tiếp, thị
chiến tranh Iraq - Iran nổ ra, làm dấy Một sự kiện hiếm hoi không phải ở trường vẫn có mức chống đỡ đáng kể
lên lo ngại về tình trạng gián đoạn Trung Đông đã xảy ra sau đó vào năm và biến động ngắn hạn thay vì gián
nguồn cung trong khu vực và đẩy giá 2022 - đó là xung đột Nga - Ukraine. đoạn kéo dài.
dầu tăng vọt lên khoảng 40 USD/thùng Giá dầu khi đó tăng vọt lên hơn 120 Kể từ năm 2001, Mỹ đã giảm đáng
vào đầu năm 1980. USD/thùng vào tháng 3, đánh dấu kể sự phụ thuộc vào dầu mỏ Trung
Một thập niên sau, vào năm 1990, mức tăng 15% so với trước đó, cho Đông, trong khi châu Âu tích cực đa
việc Iraq tiến đánh Kuwait - một thấy thị trường toàn cầu rất nhạy cảm dạng hóa các nguồn năng lượng của
quốc gia vùng Vịnh giàu dầu mỏ khác với các cú sốc địa chính trị. mình, đặc biệt là để ứng phó với đòn
- cũng đẩy giá dầu từ 17 USD lên 36 Tuy nhiên, phản ứng của thị bẩy khí đốt của Nga và hệ lụy từ cuộc
USD/thùng. Tình hình này buộc các trường đối với các xung đột gần đây ở xung đột Nga - Ukraine. Do đó, căng
nước phương Tây phải mở kho dự trữ Trung Đông sau năm 2023 đã bị giảm thẳng địa chính trị ở Trung Đông ngày
dầu chiến lược nhằm ngăn chặn đà đáng kể. Vào ngày 7-10-2023, Hamas nay có xu hướng gây ra những phản
tăng giá. bất ngờ tấn công Israel. Ban đầu, giá ứng nhẹ nhàng hơn nhiều trên thị
Chiến dịch quân sự tại Iraq do dầu tăng từ khoảng 80 USD lên 90 trường dầu mỏ toàn cầu.
Mỹ dẫn đầu vào năm 2003 cũng gây USD/thùng trong vòng 1 tuần, nhưng Sự thay đổi này thể hiện rõ khi so
ra biến động tức thời trên thị trường xu hướng tăng này nhanh chóng sánh phản ứng dữ dội của thị trường
và sự bất ổn kéo dài. Tình trạng địa đảo chiều. đối với cuộc tấn công năm 2019 vào
chính trị bất ổn này đã đẩy giá dầu Một xu hướng tương tự cũng được Saudi Aramco với phản ứng kiềm
từ khoảng 26-30 USD/thùng đầu thập ghi nhận sau khi Israel tấn công Iran: chế hơn nhiều đối với cuộc xung đột
niên 2000 lên hơn 31 USD vào năm giá dầu chỉ tăng khoảng 7% trong tuần Hamas - Israel năm 2023 và cuộc tấn
2003 và tiếp tục xu hướng tăng mạnh, đầu rồi giảm ngay trong tuần kế tiếp. công của Israel vào Iran. Những mô
đạt 66 USD vào năm 2006. Phản ứng yếu ớt này xảy ra bất chấp hình này cho thấy thị trường năng
Khác với các cuộc khủng hoảng việc Iran là quốc gia sở hữu trữ lượng lượng toàn cầu hiện được quản lý
kinh tế toàn cầu, chẳng hạn như cuộc dầu lớn thứ tư và có trữ lượng khí tự chặt chẽ hơn và ổn định hơn bởi
khủng hoảng tài chính 2008-2009, làm nhiên lớn thứ hai thế giới. Hơn nữa, vị các nhà khai thác lớn liên kết với
giảm nhu cầu dầu mỏ và khiến giá lao trí địa chính trị quan trọng của Iran - phương Tây.
dốc, các cuộc xung đột ở Trung Đông nằm sát eo biển Hormuz, điểm trung Khi Arập Xêút không liên quan trực
trong lịch sử đã gây ra các đợt tăng chuyển dầu mỏ quan trọng nhất thế tiếp hoặc cơ sở hạ tầng của nước này
giá đột biến. Đợt tăng giá lớn tiếp theo giới - càng khiến sự “kiên cường” của không gặp rủi ro, thị trường vẫn tin
xảy ra vào năm 2011 trong Mùa xuân thị trường năng lượng toàn cầu trở tưởng vào tính liên tục của nguồn cung.
Arập. Tình trạng bất ổn đã đẩy giá dầu nên đáng chú ý. Ngay cả sau khi Mỹ Tuy nhiên, bất kỳ mối đe dọa nào đối với
từ khoảng 90 USD vào cuối năm 2010 tấn công các cơ sở hạt nhân của Iran, các cơ sở của vương quốc này vẫn gây ra
lên 120 USD vào đầu năm 2011. Nội thị trường vẫn hấp thụ cú sốc một những phản ứng tức thời và mang nặng
chiến Libya đã làm gián đoạn nguồn cách nhanh chóng và giá dầu trở lại tính cảm xúc của thị trường.
cung dầu đến châu Âu và nỗi lo về mức trước xung đột chỉ trong vài giờ. Điều này không chỉ thể hiện rõ
an ninh của Kênh đào Suez càng làm thành công của các chiến lược phương
gia tăng thêm nỗi lo về nguồn cung Phản ứng đối với xung đột Tây nhằm đa dạng hóa sự phụ thuộc
toàn cầu. ở Trung Đông vào năng lượng của họ mà còn báo
Một làn sóng chấn động khác xảy hiệu sự xuất hiện của một kỷ nguyên
ra vào năm 2019 khi một cuộc tấn Xung đột ở Trung Đông từng gây mới trong quản trị thị trường dầu mỏ
công bằng máy bay không người lái ra những cú sốc giá dầu mạnh và kéo - kỷ nguyên do OPEC+ dẫn dắt và các
nhắm vào các cơ sở Abqaiq và Khurais dài, nhưng sự phản ứng của thị trường cơ chế ổn định chiến lược chi phối.
NĂNG LƯỢNG MỚI Số 205 (22-7-2025) 35