Page 19 - Tạp chí Năng lượng Mới số 206
P. 19
chính khiến nhiều dự án LNG không thể huy động Từ góc nhìn hệ thống, nhiều chuyên gia nhận
được vốn, trong khi nhu cầu điện sạch từ khu vực định: “80% lực cản trong chuyển dịch năng lượng
công nghiệp đang ngày càng gia tăng. nằm ở thể chế và tài chính”. Để khơi thông điểm
Để tháo gỡ các nút thắt này, các chuyên gia kiến nghẽn này, cần có những cải cách đột phá về chính
nghị ban hành Luật Năng lượng quốc gia mang sách và mô hình triển khai.
tính tích hợp, đồng bộ hóa toàn bộ quy trình từ quy Đồng thời các chuyên gia cũng đề xuất xây dựng:
hoạch đến đầu tư và vận hành. Bộ định mức đầu tư riêng cho các dự án năng lượng
Một khảo sát của Ngân hàng Thế giới (2023) mới; Mô hình PPA linh hoạt áp dụng cho điện gió -
cũng cho thấy, 65% các nhà đầu tư nước ngoài vào LNG - tích năng; Cơ chế thí điểm đặc thù cho các tổ
năng lượng tái tạo tại Việt Nam cho biết, rào cản hợp năng lượng đa nguồn, đa mục tiêu.
lớn nhất chính là thiếu khung pháp lý minh bạch, TS Dư Văn Toán, Viện Khoa học môi trường,
ổn định cho hợp đồng PPA dài hạn. Bên cạnh đó, biển và hải đảo (Bộ Nông nghiệp và Môi trường)
chỉ khoảng 5% các dự án được tiếp cận nguồn tài nhấn mạnh: “Các khu năng lượng ngoài khơi cần
chính xanh chính thức, do thiếu tiêu chuẩn phân có cơ chế đặc thù như “đặc khu năng lượng”, vừa
loại và cơ chế xác nhận minh bạch. linh hoạt về đầu tư, vừa tích hợp quy hoạch biển,
Các chuyên gia nhấn mạnh, nếu không nhanh cảng, truyền tải và lưới điện. Việc chậm ban hành
chóng thể chế hóa tài chính xanh, chúng ta sẽ bỏ lỡ Luật Năng lượng và thiếu điều phối cấp vùng đang
cơ hội đón dòng vốn khí hậu toàn cầu. làm mất cơ hội đón làn sóng đầu tư”.
Ở góc độ doanh nghiệp, Petrovietnam là hạt
Cũng tại diễn đàn, các chuyên gia nhận định, nhân đầu tư và thể chế hóa, không chỉ trong vai trò
2. chuyển dịch năng lượng chính là cơ hội tái vận hành chuỗi giá trị LNG - điện gió - CCS, mà còn
định vị Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc dẫn dắt kiến tạo định chế tài chính xanh. Tập đoàn
gia Việt Nam (Petrovietnam) và đồng thuận rằng cần: Thành lập Quỹ đầu tư chuyển
Petrovietnam phải giữ vai trò trụ cột trong tiến dịch năng lượng; Phát hành trái Từ góc nhìn
trình chuyển dịch năng lượng quốc gia. Trên cơ sở phiếu xanh, trái phiếu chuyển hệ thống, nhiều
tiềm lực toàn diện về kỹ thuật, tài chính, hạ tầng, đổi carbon; Trở thành đầu chuyên gia nhận
nhân lực và kinh nghiệm chuỗi công nghiệp dầu mối tiếp cận các nguồn vốn
khí, Petrovietnam có đầy đủ điều kiện để trở thành từ các quỹ. định: “80% lực cản
nhà đầu tư dẫn dắt trong các chuỗi giá trị năng Việc tích hợp thể chế trong chuyển dịch năng
lượng carbon thấp như: điện gió ngoài khơi, LNG, - đồng bộ quy hoạch - thí lượng nằm ở thể chế và tài
hydrogen xanh, ammonia xanh, công nghệ thu hồi, điểm mô hình đầu tư chính”. Để khơi thông điểm
lưu trữ và sử dụng carbon (CCS/CCUS), nhiên liệu chính là “tam giác vàng” nghẽn này, cần có những
hàng không bền vững (SAF)... để Việt Nam đẩy nhanh cải cách đột phá về
PGS.TS Ngô Trí Long nhận định: “Petrovietnam tiến trình chuyển dịch năng
có năng lực tài chính vững chắc và cơ sở hạ tầng lượng một cách hiệu quả và chính sách và mô
tích hợp toàn diện, đủ sức đảm đương vai trò bền vững. hình triển khai.
đầu mối phát triển thị trường tài chính xanh tại Như vậy, các ý kiến tại diễn
Việt Nam. Cần giao Tập đoàn thí điểm vai trò đàn đã gợi mở một bức tranh chung:
kiến tạo định chế tài chính xanh, có thể kết nối Chuyển dịch năng lượng là chiến lược quốc gia
trực tiếp với các quỹ toàn cầu như Green Climate mang tính tất yếu. Nhưng để hiện thực hóa, cần
Fund (GCF), Global Environment Facility (GEF), một tầm nhìn toàn diện và những hành động đồng
Asian Development Bank (ADB) hay các quỹ ESG bộ. Trên bình diện vĩ mô, đòi hỏi sự vào cuộc quyết
tư nhân”. liệt của Chính phủ và các bộ, ngành để nhanh
Theo đại diện Ban Chiến lược Petrovietnam, chóng thiết lập khung pháp lý đồng bộ, ban hành
Tập đoàn đã bước đầu nghiên cứu mô hình huy Luật Tài chính xanh, Luật Năng lượng quốc gia,
động vốn xanh qua phát hành trái phiếu bền vững, xây dựng cơ chế đầu tư mới phù hợp.
xây dựng danh mục đầu tư carbon thấp, xúc tiến Về phía doanh nghiệp, Petrovietnam cần được
hợp tác quốc tế để đón dòng vốn tài chính khí hậu. trao cơ chế tương xứng để phát huy vai trò dẫn dắt,
Việc phát triển các công cụ như trái phiếu xanh, tín từ thiết lập Quỹ đầu tư chuyển dịch năng lượng,
chỉ carbon, ESG rating nội khối và cơ chế chuyển đến kiến tạo các công cụ tài chính xanh và đóng vai
giao tín dụng khí hậu cũng đã được đưa vào định trò đầu mối hợp tác khí hậu quốc tế.
hướng chiến lược đến năm 2030. Chuyển dịch năng lượng không chỉ là một bài
Đặc biệt, các chuyên gia cho rằng, Petrovietnam toán kỹ thuật hay tài chính, mà là một lựa chọn
có thể trở thành đầu mối quốc gia trong thiết lập các chiến lược vì tương lai bền vững của quốc gia.
quỹ hợp tác khí hậu song phương và đa phương, Tính toán đúng, hành động nhất quán và hợp tác
đóng vai trò “bàn tay nối dài” của Chính phủ trong chặt chẽ giữa Nhà nước - doanh nghiệp - đối tác
việc thu hút nguồn lực quốc tế hỗ trợ các dự án quốc tế chính là chìa khóa để thúc đẩy nỗ lực, mở
chuyển dịch năng lượng lớn - tương tự như vai trò ra những dòng chảy đổi mới thực chất trên hành
của Petronas tại Malaysia hay Equinor tại Na Uy. trình hướng đến Net Zero.
NĂNG LƯỢNG MỚI Số 206 (12-8-2025) 19