Page 22 - Tạp chí Năng lượng Mới số 206
P. 22

Thường  thì  việc  thu  nổ  được  tiến  hành
                                                                     khoảng 2-3 giờ sáng để tránh nhiễu do các hoạt
                                                                     động xung quanh. Nếu tiến hành ban ngày, phải
                                                                     cử  người  đi  giữ  trật  tự,  không  cho  người  cũng
                                                                     như trâu bò di chuyển. Thế mà có lần dù đã yêu
                                                                     cầu mọi người đứng yên vẫn xác định được trên
                                                                     màn hiện sóng sự rung động ở một vị trí máy
                                                                     thu.  Hóa  ra  do  ở  đó  có  một  quán  nước,  mấy
                                                                     bác  ngồi  hút  thuốc  lào  và  dậm  chân  rung  đùi
                                                                     mạnh quá.
                                                                        Thêm vào đó, máy móc thiết bị của Liên Xô
                                                                     chế tạo thường rất to nên phải tách ra từng khối
                                                                     để mang vác, không chỉ những anh nam giới như
                                                                     anh Tuấn, anh Binh, anh Lưu..., mà cả các chị em
                                                                     nữ trung cấp kỹ thuật như chị Mai, chị Ngọc, chị
                                                                     Thụ… cũng phải xắn quần mang vác như nam
      Một số anh chị em cán bộ,                                      giới, chỉ tội là qua các bãi lầy có chị bị đỉa cắn
      kỹ sư Liên đoàn Địa chất   Ở các đội địa chấn, công việc thu nổ đòi hỏi   kêu oai oái.
       36 thời kỳ tại Hưng Yên  rất cẩn thận, vị trí đặt thuốc nổ phải nằm phía   Để  bảo  dưỡng  thiết  bị  đo  địa  chấn  có  một
                          dưới lớp đất bở rời dày 20-25m. Việc khoan đặt   trạm sửa chữa đặt ở xã Bình Kiều (Khoái Châu,
                          mìn được tiến hành bằng áp lực nước giữa những   Hưng Yên). Bây giờ các thiết bị đồng bộ, nếu cái
                          cánh đồng lầy lội bùn đất bê bết nên rất vất vả,   gì hư hỏng là bỏ đi thay cái khác, nhưng lúc bấy
                          cũng  vì  thế  anh  em  công  nhân  khoan  thỉnh   giờ anh em kỹ thuật phải tháo lắp, sửa chữa và
                          thoảng  khai  thêm  số  mét  khoan  để  tăng  thêm   điều chỉnh thông số. Tôi nhớ mãi hình ảnh phải
                          cho tiền bồi dưỡng vốn quá ít ỏi. Nhưng việc này   ngồi hàng giờ tỉ mẩn mài mảnh lò xo của máy
                          lại ảnh hưởng đến chất lượng tài liệu. Việc đầu   thu sóng để điều chỉnh tần số riêng cho phù hợp,
                          tiên tôi được anh Bùi Văn Khiết, tổ trưởng trạm   rồi mọi việc cũng ổn cả.
                                 máy giao là phải đi kiểm tra độ sâu hố   Theo đánh giá của cán bộ địa chất Việt Nam
                                     khoan  đặt  mìn.  Công  việc  tưởng   và  chuyên  gia  Liên  Xô,  vùng  Đồng  bằng  sông
                  Sau ngày đất         đơn giản hóa ra cũng lắm phiền   Hồng và vùng An Châu có triển vọng dầu khí. Tuy
                nước thống nhất,         hà  vì  bị  anh  em  công  nhân   nhiên, việc đánh giá tiềm năng không đơn giản
            công tác tìm kiếm thăm        phản  ứng,  họ  cho  rằng  bọn   vì phải xác định đối tượng nằm sâu cách mặt đất
           dò dầu khí được mở rộng         sinh viên mới ra trường chỉ   vài kilômét. Do điều kiện địa chất phức tạp nên
                                                                     kết quả thăm dò địa chấn bị hạn chế nhiều, các
                                           có biết lý thuyết suông nên
          trên thềm lục địa phía Nam.      không  phục.  Tôi  xin  được   tín hiệu thu được rất yếu, tài liệu thăm dò địa
             Lúc này, mọi việc ngổn        làm cùng với anh em để học   chấn  thường  chỉ  thu  được  đến  độ  sâu  khoảng
             ngang nhưng công tác          việc,  đồng  thời  chỉ  cho  họ   2km, còn sâu hơn là lờ mờ không rõ. Để tăng độ
              thăm dò dầu khí rất         những băng địa chấn rối mù   sâu khảo sát đã phải tăng lượng thuốc nổ nhiều
                được chú trọng.          vì đặt sai độ sâu thuốc nổ. Dần   lần, nhưng trái với mong đợi, càng tăng thuốc nổ,
                                        dần mọi người nhận ra và phấn   chất lượng tài liệu càng kém.
                                      khởi  hơn  khi  được  biết  lãnh  đạo   Trước  tình  hình  này,  anh  em  trong  đội  địa
                                  đồng ý tăng thêm suất bồi dưỡng mà   chấn đề xuất sử dụng nguồn nổ nhỏ nhưng phải
                            không cần khai tăng độ sâu khoan như trước.   phân tán và ghép nhóm chúng. Cách làm có vẻ
                             Với  phương  pháp  địa  chấn  khúc  xạ,  lượng   ngược đời nên có người nói vui là nên tống bọn
                          thuốc nổ mỗi lần lên tới hàng tấn, khoảng cách   tôi  đi  “Trâu  Quỳ”.  Thực  ra  ở  các  tầng  sâu,  tín
                          từ nguồn nổ đến máy thu xa hàng trăm kilômét,   hiệu liên quan đến các đối tượng cần khảo sát
                          quá trình liên lạc được thực hiện qua điện đàm   rất yếu so với các loại nhiễu, đặc biệt là nhiễu
                          vô tuyến, có khi phát sóng ở Hải Dương mà thu   ngẫu nhiên không bị suy giảm. Nếu tăng thuốc
                          sóng ở tận Hải Phòng, chỉ cần một sơ sểnh nhỏ,   nổ,  không  chỉ  tín  hiệu  mà  nhiễu  cũng  sẽ  tăng
                          sai lệch tín hiệu phát là phải làm lại từ đầu. Công   lên, tương quan tín hiệu sẽ giảm so với nhiễu.
                          tác này vất vả và nhiều điều thú vị. Có lần tôi   Việc chia nhỏ và ghép nhóm nguồn nổ và ghép
                          theo mấy anh em trong đội Địa chấn đang lội bì   nhóm máy thu sẽ tăng hiệu ứng thống kê và có
                          bõm để bố trí tuyến thu sóng ở vùng ven biển   hiệu quả hơn. Từ kết quả có được thử nghiệm
                          Hải Phòng gặp máy bay Mỹ ném bom, tất cả cứ   xác định định lượng mối quan hệ tín hiệu khẳng
                          đứng yên không dám nhúc nhích, may không ai   định nhận định này là hợp lý và tôi còn đưa cả
                          việc gì.                                   vào đồ án tốt nghiệp của mình.

          22   NĂNG LƯỢNG MỚI  Số 206 (12-8-2025)
   17   18   19   20   21   22   23   24   25   26   27