Page 22 - Tạp chí Năng lượng Mới số 206
P. 22
Thường thì việc thu nổ được tiến hành
khoảng 2-3 giờ sáng để tránh nhiễu do các hoạt
động xung quanh. Nếu tiến hành ban ngày, phải
cử người đi giữ trật tự, không cho người cũng
như trâu bò di chuyển. Thế mà có lần dù đã yêu
cầu mọi người đứng yên vẫn xác định được trên
màn hiện sóng sự rung động ở một vị trí máy
thu. Hóa ra do ở đó có một quán nước, mấy
bác ngồi hút thuốc lào và dậm chân rung đùi
mạnh quá.
Thêm vào đó, máy móc thiết bị của Liên Xô
chế tạo thường rất to nên phải tách ra từng khối
để mang vác, không chỉ những anh nam giới như
anh Tuấn, anh Binh, anh Lưu..., mà cả các chị em
nữ trung cấp kỹ thuật như chị Mai, chị Ngọc, chị
Thụ… cũng phải xắn quần mang vác như nam
Một số anh chị em cán bộ, giới, chỉ tội là qua các bãi lầy có chị bị đỉa cắn
kỹ sư Liên đoàn Địa chất Ở các đội địa chấn, công việc thu nổ đòi hỏi kêu oai oái.
36 thời kỳ tại Hưng Yên rất cẩn thận, vị trí đặt thuốc nổ phải nằm phía Để bảo dưỡng thiết bị đo địa chấn có một
dưới lớp đất bở rời dày 20-25m. Việc khoan đặt trạm sửa chữa đặt ở xã Bình Kiều (Khoái Châu,
mìn được tiến hành bằng áp lực nước giữa những Hưng Yên). Bây giờ các thiết bị đồng bộ, nếu cái
cánh đồng lầy lội bùn đất bê bết nên rất vất vả, gì hư hỏng là bỏ đi thay cái khác, nhưng lúc bấy
cũng vì thế anh em công nhân khoan thỉnh giờ anh em kỹ thuật phải tháo lắp, sửa chữa và
thoảng khai thêm số mét khoan để tăng thêm điều chỉnh thông số. Tôi nhớ mãi hình ảnh phải
cho tiền bồi dưỡng vốn quá ít ỏi. Nhưng việc này ngồi hàng giờ tỉ mẩn mài mảnh lò xo của máy
lại ảnh hưởng đến chất lượng tài liệu. Việc đầu thu sóng để điều chỉnh tần số riêng cho phù hợp,
tiên tôi được anh Bùi Văn Khiết, tổ trưởng trạm rồi mọi việc cũng ổn cả.
máy giao là phải đi kiểm tra độ sâu hố Theo đánh giá của cán bộ địa chất Việt Nam
khoan đặt mìn. Công việc tưởng và chuyên gia Liên Xô, vùng Đồng bằng sông
Sau ngày đất đơn giản hóa ra cũng lắm phiền Hồng và vùng An Châu có triển vọng dầu khí. Tuy
nước thống nhất, hà vì bị anh em công nhân nhiên, việc đánh giá tiềm năng không đơn giản
công tác tìm kiếm thăm phản ứng, họ cho rằng bọn vì phải xác định đối tượng nằm sâu cách mặt đất
dò dầu khí được mở rộng sinh viên mới ra trường chỉ vài kilômét. Do điều kiện địa chất phức tạp nên
kết quả thăm dò địa chấn bị hạn chế nhiều, các
có biết lý thuyết suông nên
trên thềm lục địa phía Nam. không phục. Tôi xin được tín hiệu thu được rất yếu, tài liệu thăm dò địa
Lúc này, mọi việc ngổn làm cùng với anh em để học chấn thường chỉ thu được đến độ sâu khoảng
ngang nhưng công tác việc, đồng thời chỉ cho họ 2km, còn sâu hơn là lờ mờ không rõ. Để tăng độ
thăm dò dầu khí rất những băng địa chấn rối mù sâu khảo sát đã phải tăng lượng thuốc nổ nhiều
được chú trọng. vì đặt sai độ sâu thuốc nổ. Dần lần, nhưng trái với mong đợi, càng tăng thuốc nổ,
dần mọi người nhận ra và phấn chất lượng tài liệu càng kém.
khởi hơn khi được biết lãnh đạo Trước tình hình này, anh em trong đội địa
đồng ý tăng thêm suất bồi dưỡng mà chấn đề xuất sử dụng nguồn nổ nhỏ nhưng phải
không cần khai tăng độ sâu khoan như trước. phân tán và ghép nhóm chúng. Cách làm có vẻ
Với phương pháp địa chấn khúc xạ, lượng ngược đời nên có người nói vui là nên tống bọn
thuốc nổ mỗi lần lên tới hàng tấn, khoảng cách tôi đi “Trâu Quỳ”. Thực ra ở các tầng sâu, tín
từ nguồn nổ đến máy thu xa hàng trăm kilômét, hiệu liên quan đến các đối tượng cần khảo sát
quá trình liên lạc được thực hiện qua điện đàm rất yếu so với các loại nhiễu, đặc biệt là nhiễu
vô tuyến, có khi phát sóng ở Hải Dương mà thu ngẫu nhiên không bị suy giảm. Nếu tăng thuốc
sóng ở tận Hải Phòng, chỉ cần một sơ sểnh nhỏ, nổ, không chỉ tín hiệu mà nhiễu cũng sẽ tăng
sai lệch tín hiệu phát là phải làm lại từ đầu. Công lên, tương quan tín hiệu sẽ giảm so với nhiễu.
tác này vất vả và nhiều điều thú vị. Có lần tôi Việc chia nhỏ và ghép nhóm nguồn nổ và ghép
theo mấy anh em trong đội Địa chấn đang lội bì nhóm máy thu sẽ tăng hiệu ứng thống kê và có
bõm để bố trí tuyến thu sóng ở vùng ven biển hiệu quả hơn. Từ kết quả có được thử nghiệm
Hải Phòng gặp máy bay Mỹ ném bom, tất cả cứ xác định định lượng mối quan hệ tín hiệu khẳng
đứng yên không dám nhúc nhích, may không ai định nhận định này là hợp lý và tôi còn đưa cả
việc gì. vào đồ án tốt nghiệp của mình.
22 NĂNG LƯỢNG MỚI Số 206 (12-8-2025)