Page 36 - Tạp chí Năng lượng Mới số 152
P. 36

Những chiếc mặt nạ được làm bằng gỗ và da
                                                           trong các điệu múa Hoa Lang, Chiêm Thành






















                                                                                         Xênh tre là một nhạc cụ chính
                                                                                         trong trò Ai Lao







          việc thờ cúng Thần Hoàng làng cũng bị lu                          màu đỏ, đội mũ đỏ, tạo nên một màu đỏ
          mờ do chiến tranh. Nhưng Trò Xuân Phả   Trong Trò Xuân Phả,       rực rỡ, chói chang, do người Chiêm Thành
          vẫn được người dân sinh hoạt dưới nhiều     từng trò đều có vũ    cư trú ở miền Trung, vùng khí hậu nóng.
          hình thức.                             đồ rõ ràng, quy cách       Người Lục Hồn Nhung mặc áo màu xanh
            Theo lời các cụ cao niên trong làng kể   múa chặt chẽ, sử dụng   chàm, đây là một bộ tộc ít người cư trú ở
          lại, năm 1936, Trò Xuân Phả được vua Bảo   nhiều động tác như     vùng rừng núi phía Tây Thanh Hóa. Người
          Đại đưa vào biểu diễn tại Hội chợ Kinh đô                         Trung Hoa trong trò Ngô Quốc mặc áo màu
          Huế, sau đó được đưa đi biểu diễn tại Sài   múa tay, múa chân,    thanh thiên. Riêng người Lào trong trò Ai
          Gòn và Hà Nội.                         múa có đạo cụ (cờ,         Lao mặc quần dài và áo cánh trắng, quấn
            Đến  năm  1939,  ông  Bourin,  nhà  hoạt   quạt, gươm, giáo...).   xà  cạp  màu  xanh  chàm,  có  một  tấm  thổ
          động  nghệ  thuật  người  Pháp,  xin  đầu  tư   Đặc biệt, các điệu múa   cẩm  dệt  hoa  văn  Lào,  quàng  chéo  từ  vai
          để  đưa  Trò  Xuân  Phả  sang  biểu  diễn  tại   sử dụng những động   phải sang hông trái.
          Mỹ, nhưng do chiến tranh thế giới thứ Hai   tác giật vai, lắc đầu,   Như  vậy,  trong  chừng  mực  nào  đó,
          bùng nổ, việc xuất ngoại không thành.                             người  xưa  đã  có  ý  thức  rõ  ràng  về  sử
            Từ xa xưa, người dân xứ Thanh có câu   múa toàn thân, nhảy      dụng  màu  quần  sắc  áo  để  phân  biệt  các
          “Ăn bánh với giò không bằng xem trò làng   nhỏ... là hiện tượng   tộc người, phân biệt vị trí xã hội của từng
          Láng  (làng  Xuân  Phả)”.  Còn  ngày  nay,  sự   hiếm có trong lịch sự   loại người.
          hứng  khởi  của  người  dân  xứ  Thanh  vẫn   phát triển múa của    Có 3 trò sử dụng mặt nạ. Người Cao Ly
          còn  nguyên  với  Trò  Xuân  Phả  trong  câu   nhân loại.         mang mặt nạ bằng da bò, có mũi thẳng và
          nói:  “Không  có  Xuân  Phả  chưa  phải  là  lễ   (nguồn Viện Âm nhạc Việt Nam)  cao, đội mũ da màu đen có chóp nhọn, có
          hội xứ Thanh”.                                                    ria mép. Người Chiêm Thành mang mặt nạ
            Trong Lễ hội Lam Kinh năm 2023, một                             bằng gỗ sơn màu đỏ, mũi thấp và ngắn, hai
          lễ  hội  lớn  nhất  của  tỉnh  Thanh  Hóa,  Trò
          Xuân Phả đã được biểu diễn với ý nghĩa mở                                        Anh Đỗ Văn Hào, người làm ra
          ra một thời kỳ thịnh vượng, mang lại cuộc                                       những chiếc mặt nạ để phục vụ
          sống ấm no hạnh phúc của người dân. Đây                                            cho việc diễn Trò Xuân Phả
          là những minh chứng cho sức sống trường
          tồn của Trò Xuân Phả trong sinh hoạt văn
          hóa tinh thần của người dân xứ Thanh.
            Trò Xuân Phả có 5 trò, mỗi trò có trang
          phục  khác  nhau.  Mặc  dù  có  nhiều  trò  sử
          dụng  áo  5  thân,  quần  dài  trắng  có  kiểu
          may giống nhau, nhưng màu sắc hoàn toàn
          khác nhau.
            Người Cao Ly trong trong trò Hoa Lang
          mặc áo màu xanh nước biển. Người Chiêm
          Thành trong trò Chiêm Thành mặc quần áo


          36   NĂNG LƯỢNG MỚI  Số 152  (9-5-2023)
   31   32   33   34   35   36   37   38   39   40   41