Page 29 - Tạp chí Năng lượng Mới số 208

NYMEX thuộc CME Group (Mỹ). Đây là ảnh hưởng toàn cầu thực sự. Á dẫn đầu. Giai đoạn 2005-2025, Trung
chỉ số quan trọng cho các nhà đầu tư Hiện dầu Murban đang giao dịch Quốc gần như tăng gấp đôi công suất từ
đầu cơ trên thị trường năng lượng và với mức giá cao hơn dầu Brent, ở mức 10,6 lên 18,8 triệu bpd, nhằm đáp ứng
giá sản phẩm lọc dầu. 70,72 USD/thùng so với 67,75 USD/thùng nhu cầu nội địa, củng cố an ninh năng
Trong khi đó, các quốc gia GCC đang của Brent. Chỉ có 3 loại dầu thuộc OPEC lượng và vươn thành nhà xuất khẩu lớn.
tìm ra những cách sáng tạo để thương có giá cao hơn, gồm: Arab Light của Ấn Độ cũng tăng đều, từ 2,9 lên 5,2 triệu
mại hóa tài nguyên dầu khí của mình. Arập Saudi (72,33 USD/thùng); Bonny bpd, nhờ tiêu thụ mạnh trong nước và
Light của Nigeria (78,62 USD/thùng); đầu tư hạ tầng chiến lược.
Sự xuất hiện của Murban Girassol của Angola (79,56 USD/thùng). Các nhà máy lọc dầu Trung Đông
cũng đã mở rộng công suất từ gần 8
Cách đây 4 năm, Các Tiểu vương Dịch chuyển chiến lược triệu bpd lên khoảng 13 triệu bpd trong
quốc Arập Thống nhất (UAE) đã mở 20 năm qua, với những dự án lớn tập
giao dịch dầu Murban nhằm cạnh tranh Thực tế, ngành lọc dầu toàn cầu đang trung ở Arập Xêút và UAE. Động lực
với dầu Brent và WTI. Abu Dhabi đã ra ở ngã rẽ, khi nhu cầu khu vực này phản ánh chiến lược dịch
mắt hợp đồng tương lai dầu Murban - thay đổi, áp lực bền vững chuyển khỏi xuất khẩu dầu
một chỉ số giao dịch mới dành cho dầu gia tăng và lo ngại về an Các quốc gia thô sang tối đa hóa giá trị
Trung Đông - trên sàn ICE Futures Abu ninh năng lượng ngày vùng Vịnh phải áp thông qua tích hợp hạ
Dhabi (IFAD). càng lớn đang định dụng một cơ chế định nguồn. Điều này bao
Các đối tác của IFAD bao gồm các hình lại ngành. giá mới để phản ánh gồm phát triển các
tên tuổi lớn như: BP Plc (NYSE:BP), Theo Rystad các yếu tố cung - cầu địa nhà máy lọc dầu
PetroChina (NYSE:PTR), Total Energy, dù số phức tạp, quy mô
(NYSE:TOT), Eneos Holdings (Nhật Bản), lượng nhà máy phương. Cơ chế này được lớn, không chỉ đáp
Vitol, Inpex, PTT Plc (Thái Lan) và GS lọc dầu giảm dần gọi là “MEBOB”, tương tự ứng nhu cầu nội địa
Caltex (Hàn Quốc). từ sau đỉnh năm như các chỉ số EBOB mà còn cung cấp sản
Dầu Murban là loại dầu ngọt nhẹ, có 2011, tổng công suất của châu Âu và phẩm tinh chế cho các
hàm lượng lưu huỳnh 0,78% và độ API toàn cầu vẫn tăng để RBOB của Mỹ. thị trường xuất khẩu chủ
39,9 độ. đáp ứng nhu cầu chế chốt trên toàn cầu.
Dầu Murban được vận chuyển đến biến. Trong 20 năm qua, Trung Đông và châu Á
Fujairah qua đường ống ADNOC (Abu công suất lọc dầu sơ cấp tăng thêm đang dẫn dắt tăng trưởng lọc dầu toàn
Dhabi), dẫn dầu từ mỏ Habshan và kho khoảng 13,5 triệu thùng/ngày (bpd), cầu nhờ tập trung vào các siêu nhà máy
Jebel Dhanna đến cảng Fujairah, tạo ra tương đương 15%, trong khi nhiều nhà lọc dầu tích hợp, vừa bảo đảm nguồn
tuyến xuất khẩu không đi qua eo biển máy phải đóng cửa do hạ tầng cũ kỹ, cung năng lượng vừa đáp ứng nhu cầu
chiến lược Hormuz. Đường ống này cho biên lợi nhuận thu hẹp và nhu cầu nhiên tăng nhanh. Ngược lại, châu Âu và Mỹ
phép giao dầu Murban để xuất khẩu. liệu suy yếu bởi điện khí hóa phát triển. đang thu hẹp quy mô, khi các nhà máy
ADNOC cũng đang xây dựng một kho Hiện nay, Trung Đông cùng Trung cũ, kém hiệu quả phải đóng cửa do chi
chứa dầu ngầm khổng lồ ở Fujairah - Quốc và Ấn Độ là động lực tăng trưởng phí cao và tương lai nhu cầu nhiên liệu
được quảng bá là lớn nhất thế giới - với công suất lọc dầu toàn cầu, trong đó châu không chắc chắn.
sức chứa 42 triệu thùng, nằm trong 3
kho ngầm. Dự án trị giá 1,2 tỉ USD này
do SK Engineering & Construction (Hàn
Quốc) thực hiện, ban đầu dự kiến hoàn
thành năm 2023 nhưng bị trì hoãn vì
đại dịch.
Giao dịch hợp đồng tương lai dầu
Murban đã bùng nổ trong năm 2024,
phá kỷ lục liên tục qua từng quý. Chỉ
riêng quý II, khối lượng giao dịch đạt
1,5 tỉ thùng, gấp đôi tốc độ hồi đầu năm.
Tháng 6 lập mức cao kỷ lục, trung bình
31 triệu thùng giao dịch mỗi ngày và đạt
đỉnh một ngày ở mức 57.300 hợp đồng
(tương đương 57,3 triệu thùng).
Sự tăng vọt này cho thấy dầu
Murban không còn là sản phẩm
“ngách” của vùng Vịnh mà đang trở
thành chỉ số chuẩn quan trọng với sức Dầu Murban đã thực sự trở thành chỉ số chuẩn quan trọng với sức ảnh hưởng toàn cầu

NĂNG LƯỢNG MỚI Số 208 (9-9-2025) 29