Page 19 - Tạp chí Năng lượng Mới số 208

“Tổ sư khoan” của Việt Nam tác giả nhiều bài báo và soạn giáo trình
đào tạo về khoan.
Tháng 10-1956, Trương Thiên được Từ năm 1962, anh học tại Trường
cử đi học lớp Trung cấp địa chất, nhưng Dầu Moskva, tốt nghiệp bằng đỏ và bảo
chỉ sau 1 tháng đã được điều về giảng vệ thành công luận án phó tiến sĩ khoan
dạy lớp Sơ cấp Địa chất khóa 3. Cái năm 1972.
duyên làm thầy từ hồi “bình dân học Năm 1975, Trương Thiên được điều
vụ” trong kháng chiến chống Pháp lại sang Tổng cục Dầu khí mới thành lập,
được phát huy. Anh phụ trách môn trải qua nhiều vị trí quản lý, nhưng
khoan, bổ túc toán, đưa học viên đi thực anh vẫn giữ được niềm đam mê nghề
tập ở mỏ Apatit. Nhiều học viên sau này khoan. Năm 1979, anh ra Thái Bình
trở thành cán bộ nòng cốt của ngành. làm Phó Giám đốc Công ty Dầu khí 1,
Sau đó, anh tiếp tục đào tạo lớp công phụ trách thi công các giếng khoan ở
nhân khoan, hầm lò, rồi về Cục Địa chất Đồng bằng sông Hồng. Dù vất vả, anh
phụ trách kỹ thuật khoan. cùng đồng nghiệp đạt nhiều tiến bộ kỹ
Năm 1960, anh đi thực tập 3 tháng thuật: phối hợp Viện Dầu khí chế tạo
tại Liên Xô, được kỹ sư khoan Pokalchuk dung dịch khoan từ bentonit Cổ Định,
cảm tình truyền đạt cho nhiều kiến phối hợp Viện Vật liệu xây dựng sản
thức, kinh nghiệm xử lý các vấn đề hóc xuất xi măng nóng bơm trám giếng
búa trong khoan thăm dò và khai thác thành công.
mỏ. Thời gian ngắn, nhưng anh tiếp thu Cuối năm 1980, anh làm quyền Vụ
được nhiều vốn quý nghề nghiệp. trưởng Vụ Khoan - Khai thác, Tổng cục
Về nước, anh trực tiếp xử lý sự cố Dầu khí, chủ trì các chuyên đề nghiên
khoan ở Lâm Thao, được chuyên gia cứu, trong đó có thiết kế giếng khoan
Liên Xô nể phục, thường hỏi ý kiến xử sâu 5.000m ở miền võng Hà Nội, kết quả
lý các vấn đề kỹ thuật phức tạp trong được đánh giá cao. Năm 1981, sau khóa
khoan địa chất. Năm 1961, anh được học bổ túc tại Trường Dầu Moskva, anh Nghiên cứu sinh Trương Thiên ở Moskva
bổ nhiệm Phó trưởng phòng Kỹ thuật về nước xử lý sự cố giếng khoan Bu-80 Trưởng thành từ công nhân, được
sản xuất Tổng cục Địa chất, đi khắp các gặp khí phun, dàn khoan chìm trong đào tạo thành kỹ sư rồi phó tiến sĩ tại
công trường miền Bắc. đất - một công việc phức tạp. Năm 1983, Liên Xô, anh Trương Thiên không chỉ
Trong làng khoan lúc ấy, anh được anh được cử đi học quản lý tại Viện Hàn chỉ huy, xử lý sự cố giỏi mà còn biên
coi là cán bộ đầu ngành. Anh đã lập lâm kinh tế quốc dân Liên Xô, viết luận soạn giáo trình, giảng dạy, xây dựng cơ
phòng thí nghiệm dung dịch khoan, văn về quản lý dầu khí và được đề nghị sở nghiên cứu và sản xuất dung dịch
đặt nền móng cho công tác nghiên cứu làm tiếp luận án tiến sĩ kinh tế nhưng từ khoan ở trong nước, được đồng nghiệp
dung dịch khoan sau này. Anh cũng là chối để về nước công tác. và chuyên gia nước ngoài đánh giá cao.
Có thể nói, anh thực sự là “Tổ sư khoan”
của Việt Nam.
Anh là Tổng cục trưởng cuối cùng
của Tổng cục Dầu khí (1988-1990),
đồng thời là Tổng Giám đốc đầu tiên
của Tổng công ty Dầu khí Việt Nam
(1990-1992) giai đoạn ngành dầu khí
có nhiều đổi mới.
Mỗi khi nhớ đến Tổng cục trưởng
Trương Thiên, tôi lại thấy hình ảnh một
chàng trai đất võ hiền lành, điềm đạm
và quên mình cho sự nghiệp dầu khí.
Đối với tôi, anh luôn là một tấm gương
sáng để noi theo.
TP Hồ Chí Minh, tháng 4-2025

-------------------------------------------------------------
* Tác giả xin chân thành cảm ơn bác
Trần Thị Tuyết Mai cùng gia đình đã
cung cấp một số hình ảnh và tư liệu cho
Tại Hội nghị Khoa học Kỹ thuật kỷ niệm 10 năm thành lập Petrovietnam 1975-1985 bài viết.
NĂNG LƯỢNG MỚI Số 208 (9-9-2025) 19