Page 47 - Tạp chí Năng lượng Mới - Số175

nằm trên một hỗn hợp đất sét, muối hoặc
đá thủy tinh cứng, có đặc tính là không
thấm nước.
Tại Onkalo, nơi đáy nền có tuổi đời gần
2 tỉ năm hầu như là gneiss, một loại đá
cứng hình thành từ áp suất và nhiệt độ cao.
Posiva lập bản đồ chi tiết và tránh những
tầng đất xốp khi các công nhân đào sâu
hơn. Nếu bằng cách nào đó nước xâm nhập
vào kho trữ chất thải, nó vẫn phải chảy
qua bentonite (một loại sét khoáng có tính
trương nở) và đồng rồi mới tới được chất
thải hạt nhân.
Sau khi đến Onkalo, các thanh nhiên
liệu hạt nhân đã qua sử dụng sẽ được xử lý
tại một nhà máy đóng gói. Trong một căn
phòng bằng thép không gỉ và được bao bọc
bởi bức tường bê tông dày 1,3m, robot sẽ trung bình mà người Phần Lan đang trải Địa điểm hầm lưu trữ Onkalo
hút sạch nước bám trên các thanh nhiên qua ngày nay.
liệu khi chúng đặt trong các bể chứa và hàn “Căn hầm có thể chứa tổng cộng 5.500
kín chúng trong cái hộp bằng gang và chồng tấn chất thải hạt nhân”, Antti Joutsen, nhà
lên một cái hộp đồng. Khí argon sẽ được địa chất học làm việc trong dự án, cho
bơm vào giữa 2 hộp để tạo ra một dạng khí biết. “Vì vậy, Onkalo sẽ tiếp nhận tất cả
trơ và vỏ hộp đồng sẽ được hàn kín. Đồng chất thải hạt nhân nồng độ phóng xạ cao
ăn mòn chậm. Khi nước ngấm chảy tới kho từ 5 nhà máy hạt nhân của Phần Lan trong
lưu trữ, các phản ứng hóa học và vi sinh sẽ suốt vòng hoạt động của chúng”.
hấp thụ toàn bộ oxy hòa tan, khiến cho nó ít Tầm quan trọng của Onkalo vượt xa
phản ứng hơn. ngoài biên giới Phần Lan. Cơ quan năng Dự án Onkalo
Posiva và Công ty Quản lý chất thải và lượng nguyên tử quốc tế mô tả đây là dự của Phần Lan là
nhiên liệu hạt nhân của Thụy Điển (SKB) án làm thay đổi việc quản lý chất thải hạt
đã ký hợp đồng với Đại học Uppsala (Thụy nhân. Dự án Onkalo giúp Phần Lan đi một bước tiến
Điển) và Đại học Toronto (Canada) để thử trước 1 thập niên so với các nước đang lớn nhằm giảm
nghiệm các phát hiện khoa học. chật vật giải quyết thách thức tương tự. cắt giảm chất
Các nhà quản lý Posiva cho biết, ngoài Ở trung tâm của Onkalo là thiết kế KBS- thải hạt nhân.
thùng đồng, vật liệu bentonite ở xung 3, kết quả hợp tác phát triển với SKB. Cách Với hệ thống
quanh cũng ngăn rò rỉ phóng xạ. Khoáng tiếp cận tiên tiến này ứng dụng một hệ thống hầm lưu trữ này,
chất này không chỉ chống thấm nước mà nhiều rào chắn, bao bọc chất thải hạt nhân
còn ngăn vi sinh vật tiếp cận bề mặt thùng bên trong hộp đồng, phủ đất sét và chôn Phần Lan sẽ trở
đồng. Vi sinh vật có thể trở thành mối đe sâu bên trong lớp đá nền ổn định. Thông thành quốc gia
dọa bởi chúng chuyển hóa sulfate trong qua cách ly an toàn chất thải hạt nhân với tiên phong trong
nước ngầm và biến thành sulfide, khiến môi trường, dự án giảm thiểu nguy cơ phơi việc tìm kiếm
đồng bị ăn mòn chậm. Posiva ghi nhận khả nhiễm bức xạ và ô nhiễm môi trường. Ngoài các giải pháp
năng này nhưng tính toán của công ty cho ra, Onkalo cũng là minh chứng cho thấy mới để xử lý
thấy ngay cả khi nồng độ sulfide tăng lên, công nghệ có thể giúp giải quyết thách thức
thùng đồng vẫn có tuổi thọ hơn 100.000 cấp bách về mặt môi trường. Ví dụ, một loại chất thải phóng
năm. Nếu tất cả biện pháp an toàn trên thất tinh thể phân tử có biệt danh “Bạch tuộc” xạ một cách an
bại, chất thải rò rỉ vẫn phải vượt qua rào và vi khuẩn ăn chất thải cung cấp giải pháp toàn tuyệt đối,
cản cuối cùng. Sau khi trải qua hàng thập tiềm năng để thu thập phụ phẩm từ lò phản không để gây
niên để lên tới mặt đất, nồng độ phóng xạ ứng hạt nhân, thậm chí phân hủy chất thải, hại tới các thế
sẽ giảm xuống. biến năng lượng hạt nhân thành lựa chọn hệ sau.
Đối với những người sống gần hầm sạch khả thi hơn.
chứa chất thải hạt nhân, có đánh giá rằng Khi tiến dần tới giai đoạn vận hành
mức độ phơi nhiễm hằng năm cũng thấp Onkalo, Phần Lan sẽ mở ra một tiền lệ cho
hơn nhiều so với giới hạn cho phép, hay quản lý chất thải hạt nhân trên quy mô
tương đương với mức phơi nhiễm bức xạ toàn cầu.

NĂNG LƯỢNG MỚI Số 175 (23-4-2024) 47